مرکز تحقیقات بیماریهای تنفسی کودکان

زنجیره های چرب ضروری

کمبود زنجیره های اسید چرب ضروری در بیماران مبتلا به CF با نارسایی پانکرآس شایع است.

هرچند علائم کمبود اسیدهای چرب ضروری نادر است. کمبود این گروه از مواد در شیرخواران مبتلا به CF با علائم کمبود رشد (FTT) باید مد نظر قرار گیرد. روغن های گیاهی مانند ذرت، سویا و روغن ماهی که از نظر اسید لینولنیک (Linolenic acid) غنی هستند، منابع خوبی از نظر تامین انرژی بوده و در این بیماران توصیه می شوند. تغذیه با شیر مادر که حاوی Docosahexaenoic acid (DHA) می باشد، باید در شیرخواران مورد تشویق قرار گیرد.

 

املاح و الکترولیت ها

 

کلسیم

شیوع استئوپنی، استئوپروز باعث افزایش خطر شکستگی های استخوانی در اطفال و بالغین مبتلا به CF می شود. مطالعات متعدد حاکی از آن است که کمبود کلسیم و تراکم پایین استخوان حتی در گروه سنی کودکان مبتلا به CF از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

 

Iron

فرریتین اندکس خوبی برای پایش میزان آهن در این گروه از افراد است. با توجه به اینکه فرریتین یک اندکس فاز حاد نیز می باشد، به طور مصنوعی ممکن است بالا گزارش شود. لذا تست های مناسب موجود که سالانه در بیماران مبتلا به CF برای پایش سطح آهن سرم استفاده می شود هموگلوبین و هماتوکریت است.

 

روی

مطالعات اخیر افزایش از دست دادن Zinc از طریق مدفوع و کاهش جذب آن در کودکان و شیرخواران مبتلا به CF گزارش کرده است. تشخیص کمبود روی در بیماران CF دشوار است. زیرا علائم کمبود می تواند در حالیکه سطح سرمی آن در محدوده طبیعی باشد، روی دهد. شروع درمان با روی به صورت empiric درصورتیکه بیمار FTT بوده یا قد کوتاهی داشته باشد (short stature|)، اندیکاسیون دارد. نکته جالب آنکه کمبود سطح روی می تواند بر سطح ویتامین A اثر بگذارد. بنابراین منطقی است که در بیماران با سطح پایین ویتامین A یا آن دسته از بیماران که مبتلا به شب کوری می باشند و پاسخ مناسب به ویتامین Aتکمیلی نداشته اند، روی نیز آغاز گردد.

 

سدیم

شیرخواران و کودکان مبتلا به CF در معرض خطر هیپوناترمی می باشند. شواهد هایپوناترمی در شیرخواران مبتلا به CF محدود به گزارش های موردی می باشد. در حالیکه در بیماران مسن تر با جزئیات بیشتری مورد توجه قرار گرفته است. توصیه به بیماران مبتلا به CF تغذیه با نمک بالاتر است که این توصیه در ماه های گرم سال و در افرادی که در نواحی گرمتر زندگی می کنند بیشتر مورد تاکید قرار می گیرد. 

 

گردآوری: دکتر مریم حسن زاد (فوق تخصص ریه کودکان)، دکتر صابره تشیعی نژاد