آلرژی حساسیت بیش از حدی است که به طور اکتسابی در اثر تماس یا مصرف مواد خاص در شخص به وجود می آید، اصطلاحا این فرد آلرژی به آن ماده دارد و چنین حالتی را واکنش آلرژیک می نامند.
واکنش آلرژیک به صورت مختلف تظاهر می کند که شامل عطسه، خارش، آبریزش بینی و چشم، مشکلات تنفسی و یا پوستی است. ماده ای که منجر به ایجاد واکنش می گردد را آلرژن می نامند. آلرژن های شایع که در محیط اطراف ما وجود دارند شامل: گرد و غبار، ذرات پشم و پر، انواع رنگها، گرده گیاهان و بعضی از ترکیبات غذایی می باشد. شیوع آلرژی خدود 20 تا 30 درصد افراد جامعه و انتقال آن به صورت فامیلی است گرچه کلیه افرادی که استعداد بروز آلرژی را دارند دچار علائم بالینی نمی شوند. 20 درصد مردم حداقل به یک آلرژن موجود در هوا واکنش حساسیتی نشان می دهند. هرچه میزان آلرژن محیط بیشتر باشد آلرژی در سنین پایین تر بروز می کند.
رینیت آلرژیک مجموعه ای از علائم است که با درگیری بینی ایجاد می شود. این علائم زمانی به وجود می آیند که مواد آلرژی زا مانند گرد و غبار و یا گرده گل و گیاهان با تنفس به داخل بینی راه یابند.
زمانی که کودک مبتلا به رینیت آلرژیک به همراه تنفس مواد آلرژی زا را مانند گرده گیاهان یا گرد و غبار را استنشاق می کند، بدن مواد شیمیایی از قبیل هیستامین ترشح می کند. این باعث ایجاد علائم آلرژی در فرد می شود.
تب یونجه شامل واکنش آلرژیک نسبت به گرده های گیاهان می باشد. گرده گیاهانی که باعث ایجاد تب یونجه می شود در افراد مختلف متفاوت می باشد. مثال هایی از گیاهانی که می توانند باعث تب یونجه شوند گرده گل و درختان و چمن می باشند.
میزان گرده گیاهان موجود در هوا نیز می تواند در شروع علائم رینیت آلرژیک نقش داشته باشد. روزهای گرم و خشک همراه با وزش باد با احتمال بیشتری از افزایش گرده گیاهان در هوا همراه است. در روز های سرد و مرطوب بارانی بیشتر گرده های گیاهان شسته می شوند.
علاوه بر عوامل محیطی، فاکتور ژنتیک نیز در بروز آلرژی دخالت دارد. در صورت وجود آلرژی در والدین احتمال بروز آلرژی در فرزند بیشتر است.
علائم آلرژی شامل موارد زیر است: خارش بینی، دهان، چشم ها، گلو، پوست حساسیت به بوهای مختلف آبریزش بینی عطسه آبریزش از چشم گرفتگی بینی سرفه گرفتگی گوش و افزایش حساسیت به بو گلودرد حلقه تیره دور چشم ها پف دور چشم خستگی و تحریک پذیری سردرد |
رینیت آلرژیک - مایت
|
رینیت آلرژیک - cladosporium mold
|
افراد مبتلا به رینیت آلرژیک معمولا دچار علائم چشمی نیز می شوند. آلرژی گاهی منجر به ایجاد آسم می شود. گرچه بروز آلرژی به عوامل مختلفی از قبیل مسایل ژنتیکی و عوامل محیطی بستگی دارد ولی تماس با آلرژن های موجود در محیط فرد را مستعد به اشکال مختلف بیماری های آلرژیک از قبیل تب یونجه، آسم و حساسیت های پوستی می کند. از طرفی بیماری تب یونجه زمینه ای برای ایجاد سینوزیت، اوتیت (التهاب گوش میانی) و پولیپ بینی است. در کودکان تب یونجه منجر به کاهش میزان خواب کاهش تمرکز و اشکال در یادگیری کودک می شود.
گرفتن تاریخچه دقیق خانوادگی و توجه به نحوه زندگی و بررسی علائم بالینی در کودک به تشخیص بیماری کمک می کند. گرچه تشخیص بعضی از انواع آلرژی ها به سادگی امکان پذیر نمی باشد. در این موارد جهت تایید تشخیص نیاز به انجام آزمایشات خاصی (تست پوستی آلرژی و یا انجام آزمایش خون) می باشد.
چگونه می توان از آلرژن ها پرهیز کرد؟
- مهمترین مساله در درمان انواع مختلف آلرژی، شناسایی عوامل آلرژی زا و پرهیز از آنهاست.
- برای کاهش آلرژن های خانگی باید فضای خانه به طور مرتب گردگیری و نظافت شود، هوای تازه و کاستن از رطوبت منزل نیز در بهبود علائم آلرژی موثر است.
- در کسانی که آلرژی به گرده گیاهان دارند استفاده از عینک آفتابی و یا بستن پنجره ها و اجتناب از فضای باز گیاهی به خصوص در عصر و شب که گرده گیاهان پخش می باشد کمک کننده است.
- اگر آلرژی شدید در برابر پشم گربه و یا سگ وجود دارد باید از تماس با این حیوانات خودداری شود و حیوانات خانگی در خارج از منزل نگهداری شوند.
- در فصولی که گرده گیاهان بیشتر است توصیه می شود که کودکان از فضای پارک ها و بیرون از خانه کمتر استفاده کنند.
درمان شامل استفاده از داروهایی نظیر اسپری های استنشاقی بینی (آنتی هیستامین استنشاقی و یا کورتون استنشاقی) و به همراه درمان های خوراکی از قبیل آنتی هیستامین و یا در موارد شدیدتر استفاده از داروهای دیگر تحت نظر پزشک توصیه می شود.
در صورت عدم کنترل علائم رینیت آلرژیک توصیه به انجام تست جلدی آلرژی و در موارد شدید نیاز به تزریقAllergy Shots(واکسن آلرژی) می باشد.